Sữa mẹ luôn được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong dinh dưỡng đầu đời của trẻ. Không chỉ cung cấp đầy đủ năng lượng, protein và kháng thể, sữa mẹ còn là nền tảng giúp bé xây dựng hệ miễn dịch, hệ tiêu hóa và trí não khỏe mạnh.
Thế nhưng, không phải mẹ nào cũng có thể duy trì nguồn sữa dồi dào như mong muốn. Nhiều mẹ sau sinh rơi vào tình trạng ít sữa, mất sữa hoặc con bú không đủ – khiến hành trình nuôi con bằng sữa mẹ trở nên đầy áp lực.
Vậy làm sao để kích thích sữa mẹ về nhiều và đều hơn mỗi ngày? Hãy cùng BeanStalk tìm hiểu những kinh nghiệm thực tế, dựa trên cơ sở khoa học, để mẹ có thể nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ một cách tự tin và nhẹ nhàng hơn.
Hiểu rõ cơ chế tiết sữa – Bước đầu tiên để tăng lượng sữa mẹ hiệu quả
Sữa mẹ được sản xuất theo cơ chế “cung – cầu”: bé bú càng nhiều, cơ thể mẹ càng nhận tín hiệu để tạo sữa. Mỗi lần bé bú hoặc mẹ hút sữa, hormone prolactin sẽ được kích thích để tăng tiết sữa, trong khi oxytocin giúp sữa được “phóng thích” ra ngoài dễ dàng hơn.
Vì vậy, bí quyết đầu tiên để sữa về nhiều chính là đảm bảo bầu ngực được làm trống thường xuyên – dù bằng cách cho bé bú trực tiếp hay hút sữa bằng máy.
Cho bé bú đúng cách và đủ cữ
Trẻ sơ sinh thường bú từ 8–12 lần mỗi ngày, trung bình cách nhau 2–3 tiếng. Mẹ nên:
- Cho bé bú cả hai bên ngực, luân phiên để kích thích đều.
- Đảm bảo bé ngậm sâu quầng ti, không chỉ núm vú, để bé bú hiệu quả và mẹ không bị đau.
- Nếu bé bỏ bú do ngủ nhiều, mẹ nên hút sữa đều đặn để tránh tắc tia và duy trì lượng sữa ổn định.
Ngoài ra, việc da kề da (skin-to-skin) cũng là một cách tuyệt vời để kích thích tiết sữa tự nhiên – vừa giúp mẹ thư giãn, vừa tăng kết nối cảm xúc với con.
Dinh dưỡng – Chìa khóa vàng giúp mẹ nhiều sữa và sữa chất lượng hơn
Nguồn sữa mẹ phản ánh trực tiếp chế độ ăn và trạng thái sức khỏe của mẹ. Một thực đơn cân bằng, đa dạng và giàu dưỡng chất là yếu tố quyết định.
Mẹ nên bổ sung:
- Chất đạm: từ thịt nạc, trứng, cá hồi, đậu hũ, sữa và các loại hạt.
- Chất béo lành mạnh: từ dầu oliu, quả bơ, cá biển – giúp sữa giàu năng lượng và DHA.
- Rau xanh và trái cây tươi: cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ hỗ trợ tiêu hóa.
- Nước: khoảng 2–2.5 lít/ngày. Mất nước là nguyên nhân phổ biến khiến mẹ giảm sữa.
Các thực phẩm lợi sữa an toàn cho mẹ sau sinh
Bên cạnh chế độ ăn cân bằng, một số thực phẩm dân gian được khoa học xác nhận là có khả năng hỗ trợ tiết sữa hiệu quả, đồng thời an toàn cho cả mẹ và bé.
Một số thực phẩm mẹ có thể tham khảo:
- Yến mạch: chứa beta-glucan – chất giúp kích thích hormone prolactin, tăng tiết sữa.
- Gạo lứt: giàu vitamin nhóm B, magiê và chất xơ, giúp mẹ hồi phục nhanh sau sinh và sữa đặc hơn.
- Đu đủ xanh hầm xương: món ăn truyền thống giúp lợi sữa, đồng thời cung cấp protein và vitamin A.
- Rau ngót: chứa nhiều vitamin A, C và canxi, vừa lợi sữa vừa giúp tử cung co hồi tốt hơn.
- Mè đen (vừng đen): chứa sắt, canxi và phytoestrogen – chất có tác dụng cân bằng nội tiết, kích thích tiết sữa.
- Hạt chia, hạnh nhân, óc chó: giàu omega-3, giúp cải thiện chất lượng sữa và hỗ trợ phát triển trí não cho bé.
- Canh móng giò hầm đậu xanh: cung cấp collagen và năng lượng cho mẹ mới sinh. Tuy nhiên, chỉ nên ăn vừa phải để tránh dư mỡ.
Ngoài ra, súp ấm, cháo nóng, nước ấm cũng giúp cơ thể mẹ thư giãn, kích thích phản xạ “xuống sữa” tự nhiên.
Lưu ý nhỏ: Dù là thực phẩm lợi sữa, mẹ cũng nên ăn đa dạng và điều độ. Tránh ăn quá nhiều một món vì có thể gây đầy bụng hoặc dị ứng nhẹ cho bé.
Giữ tinh thần thoải mái – Yếu tố tưởng nhỏ nhưng cực kỳ quan trọng
Hormone oxytocin – “hormone của hạnh phúc” – đóng vai trò quan trọng trong việc phóng sữa. Khi mẹ căng thẳng, mệt mỏi hoặc thiếu ngủ, oxytocin giảm và việc tiết sữa sẽ bị ảnh hưởng.
Hãy dành cho mình những khoảnh khắc nhẹ nhàng:
- Nghe nhạc thư giãn, uống nước ấm, hít sâu trước khi cho bú.
- Ngủ trưa 20–30 phút mỗi ngày để hồi phục năng lượng.
- Tâm sự cùng chồng, bạn bè hoặc nhóm mẹ bỉm khác – đôi khi chỉ một lời động viên cũng khiến mẹ “xuống sữa” dễ dàng hơn.
Hút sữa đúng cách – người bạn đồng hành của mẹ bận rộn
Nếu bé không bú đủ, mẹ nên hút sữa đều để duy trì nguồn sữa.
- Mỗi 3 giờ hút một lần, 15–20 phút mỗi bên.
- Chườm ấm và massage nhẹ trước khi hút để kích thích tuyến sữa.
- Duy trì lịch hút đều đặn trong 2–3 tuần đầu sau sinh giúp thiết lập nguồn sữa ổn định lâu dài.
Cân nhắc sản phẩm hỗ trợ trong giai đoạn ít sữa
Nếu mẹ đã áp dụng đầy đủ biện pháp mà sữa vẫn ít, có thể cơ thể mẹ đang thiếu năng lượng hoặc dưỡng chất. Khi đó, chuyên gia dinh dưỡng có thể tư vấn thêm sản phẩm bổ sung lợi sữa, chứa protein thực vật, DHA hoặc vitamin nhóm B.
Ngoài ra, trong giai đoạn tạm ngưng cho con bú (do công việc, sức khỏe…), mẹ có thể kết hợp cho bé dùng sữa công thức mát, dễ tiêu hóa để không gián đoạn dinh dưỡng.
Ví dụ, sữa BeanStalk Sukoyaka M1 – được phát triển dựa trên hơn 70 năm nghiên cứu về sữa mẹ – có công thức gần giống sữa mẹ, chứa Osteopontin, GOS (chất xơ hòa tan), lợi khuẩn và Acid Sialic, giúp bé tiêu hóa tốt, giảm đầy hơi, đồng thời tăng cường miễn dịch tự nhiên.
Khi nào mẹ cần gặp bác sĩ?
Nếu mẹ đã điều chỉnh dinh dưỡng và bú đúng cách nhưng sữa vẫn ít hoặc không có, có thể do nguyên nhân nội tiết (thiếu prolactin, rối loạn tuyến giáp…). Khi đó, nên đến bác sĩ sản khoa hoặc nội tiết để được kiểm tra và hướng dẫn điều trị an toàn.
Nuôi con bằng sữa mẹ – hành trình của yêu thương và kiên nhẫn
Tăng lượng sữa mẹ không phải là cuộc chạy đua, mà là hành trình mẹ học cách hiểu cơ thể mình và đồng hành cùng con. Mỗi mẹ, mỗi bé đều có nhịp riêng, và điều quan trọng là mẹ giữ tinh thần thoải mái, ăn ngon – ngủ đủ – yêu bản thân nhiều hơn.
Bởi một người mẹ hạnh phúc chính là nguồn sữa ngọt lành nhất cho con.
Một nguồn sữa mẹ dồi dào không đến từ may mắn, mà là kết quả của sự kiên trì, dinh dưỡng hợp lý và tinh thần lạc quan. Mẹ hoàn toàn có thể cải thiện lượng sữa từng ngày – chỉ cần tin vào cơ thể mình và lắng nghe nhu cầu của con.
Và nếu mẹ đang tìm kiếm người bạn đồng hành trong hành trình nuôi dưỡng bé, BeanStalk – thương hiệu sữa Nhật Bản được nghiên cứu hơn 70 năm về sữa mẹ – sẽ là lựa chọn đáng tin cậy, giúp bé hấp thu trọn vẹn dưỡng chất, tiêu hóa tốt và phát triển tự nhiên như khi bú mẹ.
Có thể mẹ quan tâm:
- Cách nhận biết trẻ bú được sữa cuối – Bí quyết nhỏ giúp con hấp thu trọn dưỡng chất
- Bé bú sữa công thức bị đầy hơi – Mẹ nên làm gì?
- Bao lâu nên đổi sữa công thức cho bé? Hiểu để lựa chọn đúng lúc
- Làm sao để biết sữa công thức có hợp với bé hay không?
