Trong những năm đầu đời, hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu, dễ bị tác động bởi thay đổi dinh dưỡng, đặc biệt là sữa công thức. Rối loạn tiêu hóa là tình trạng thường gặp ở nhiều trẻ nhỏ khi cơ thể chưa kịp thích nghi với thành phần sữa. Việc nhận biết sớm giúp mẹ điều chỉnh kịp thời, tránh để tình trạng kéo dài gây ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và hấp thu dinh dưỡng của bé.
Nguyên nhân khiến bé bị rối loạn tiêu hóa do sữa
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng rối loạn tiêu hóa ở trẻ, trong đó nguồn gốc phổ biến nhất đến từ thành phần sữa không phù hợp với hệ tiêu hóa của bé.
Một trong những nguyên nhân chính là khả năng không dung nạp lactose – loại đường tự nhiên có trong sữa. Khi cơ thể bé thiếu enzyme lactase để phân giải lactose, đường này sẽ lên men trong ruột, sinh khí, gây đầy hơi, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón. Ngoài ra, loại đạm trong sữa bò (casein hoặc whey) cũng có thể khiến một số trẻ bị khó tiêu hoặc dị ứng. Đặc biệt ở giai đoạn đầu đời, niêm mạc ruột của bé còn mỏng, nên các phân tử đạm lớn có thể gây phản ứng viêm nhẹ, dẫn đến rối loạn tiêu hóa.
Không chỉ vậy, thói quen pha sữa không đúng cách (pha quá đặc, quá loãng, dùng nước quá nóng hoặc quá nguội), hay thay đổi loại sữa đột ngột cũng có thể khiến hệ vi sinh đường ruột của bé bị mất cân bằng tạm thời.
Dấu hiệu nhận biết bé bị rối loạn tiêu hóa do sữa
Những biểu hiện của rối loạn tiêu hóa do sữa thường dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề thông thường khác. Tuy nhiên, mẹ có thể quan sát một số dấu hiệu đặc trưng sau:
- Bé đầy bụng, xì hơi nhiều, quấy khóc sau khi bú: Đây là biểu hiện sớm cho thấy bé đang khó tiêu hoặc bị chướng bụng do sữa không tiêu hóa hết.
- Đi ngoài phân lỏng, có bọt hoặc mùi chua: Dấu hiệu thường gặp khi bé không dung nạp lactose.
- Táo bón kéo dài, phân khô cứng, phải rặn mạnh: Có thể do sữa chứa hàm lượng đạm cao, ít chất xơ hoặc thiếu lợi khuẩn hỗ trợ tiêu hóa.
- Nôn trớ sau khi bú: Nếu xảy ra thường xuyên, đặc biệt kèm theo chướng bụng, có thể là do dạ dày hoạt động quá tải.
- Da nổi mẩn, phát ban nhẹ quanh miệng hoặc người: Trường hợp này thường liên quan đến phản ứng dị ứng với protein sữa bò.
Khi các dấu hiệu này xuất hiện liên tục, mẹ không nên chủ quan. Việc tiếp tục sử dụng loại sữa không phù hợp có thể khiến bé hấp thu kém, chậm tăng cân hoặc suy dinh dưỡng.
Cách xử lý khi nghi ngờ bé bị rối loạn tiêu hóa do sữa
Trước hết, mẹ cần tạm ngưng loại sữa hiện tại trong 1–2 ngày, theo dõi phản ứng của bé. Nếu tình trạng cải thiện rõ rệt, khả năng cao nguyên nhân đến từ sữa. Trong thời gian đó, mẹ có thể cho bé bú sữa mẹ (nếu còn sữa) hoặc bổ sung nước điện giải, men vi sinh theo hướng dẫn của bác sĩ.
Khi chọn loại sữa thay thế, nên ưu tiên sữa công thức có hệ đạm dễ tiêu, hoặc sữa công thức thủy phân một phần (partially hydrolyzed protein). Dòng sữa này giúp giảm gánh nặng tiêu hóa, tăng khả năng hấp thu mà vẫn đảm bảo đủ dưỡng chất cho sự phát triển của trẻ.Bên cạnh đó, mẹ cần chú ý pha sữa đúng tỉ lệ hướng dẫn trên bao bì, vệ sinh bình sữa sạch sẽ, và cho bé bú đúng tư thế để tránh nuốt hơi gây đầy bụng. Nếu bé đã ăn dặm, nên bổ sung thực phẩm giàu chất xơ hòa tan như bí đỏ, khoai lang, chuối chín hoặc sữa chua.
Phòng ngừa rối loạn tiêu hóa cho bé khi dùng sữa công thức
Phòng ngừa luôn tốt hơn xử lý. Để giúp hệ tiêu hóa bé khỏe mạnh, mẹ nên:
- Chọn sữa gần với sữa mẹ về thành phần và vị nhạt tự nhiên. Sữa vị nhạt giúp bé dễ hấp thu, không gây quá tải tiêu hóa, đặc biệt là những bé có hệ ruột nhạy cảm.
- Bổ sung lợi khuẩn (probiotic) và chất xơ hòa tan (prebiotic) giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, cải thiện tiêu hóa.
- Không thay đổi sữa đột ngột – mỗi lần đổi cần có giai đoạn chuyển tiếp 5–7 ngày.
- Theo dõi phân và biểu hiện của bé hằng ngày để nhận biết sớm bất thường.
Bean Stalk – Giải pháp dinh dưỡng nhẹ nhàng cho hệ tiêu hóa non yếu
Các chuyên gia Nhật Bản của Bean Stalk hiểu rằng mỗi hệ tiêu hóa của trẻ là một “hệ sinh thái” nhạy cảm, cần được bảo vệ bằng công thức nhẹ dịu, thân thiện với đường ruột.
Sữa Bean Stalk được phát triển dựa trên các khảo sát dinh dưỡng và sữa mẹ quy mô toàn quốc tại Nhật Bản, với mục tiêu mang lại nguồn dinh dưỡng gần gũi và dễ hấp thu nhất cho trẻ.
Công thức của Bean Stalk:
- Cân bằng đạm whey và casein gần với sữa mẹ, giúp tiêu hóa nhanh, không gây táo bón.
- Bổ sung nucleotides, DHA, chất xơ GOS, FOS giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh và tăng cường miễn dịch tự nhiên.
- Vị nhạt tự nhiên, không ngọt gắt, giúp bé dễ uống, dễ tiêu, đồng thời tạo thói quen vị giác lành mạnh ngay từ nhỏ
Rối loạn tiêu hóa do sữa không phải là vấn đề hiếm gặp, nhưng lại dễ bị bỏ qua. Mẹ cần quan sát kỹ các dấu hiệu bất thường ở bé, từ đó lựa chọn dòng sữa phù hợp với hệ tiêu hóa của con. Một loại sữa nhẹ dịu, có hệ đạm dễ tiêu và vị nhạt tự nhiên như Bean Stalk sẽ là người bạn đồng hành an toàn, giúp bé hấp thu trọn vẹn dinh dưỡng và lớn lên khỏe mạnh từ bên trong.
